De essentie van de boeddhistische traditie kan worden samengevat in: wijsheid en mededogen.

De oorsprong van het boeddhisme ligt in de ontdekkingen die Siddharta Gautama (de oorspronkelijke boeddha) tijdens zijn zoektocht naar de oorzaken van het menselijk lijden, zo’n 2500 jaar geleden, heeft gedaan. Zijn zoektocht leidde tot diepgaande kennis en inzicht over hemzelf en de wereld om hem heen. Hij bereikte verlichting en deelde zijn  inzichten en een weg om het menselijk lijden te beëindigen.

Niet gefocussed op geloofsystemen:
Het boeddhisme is niet gefocust op geloofssystemen en hogere machten, het is vooral een studie van de geest en geeft een veelheid aan methodes en inzichten waarmee we weer ’thuis’ kunnen komen bij wie we zijn, en ietsje vrijer kunnen worden van bestaande, meestal belemmerende, conditioneringen. Het berust op gezond verstand (logisch en analytisch denken), op contemplatie en meditatie.  Dit alles met een gezonde kritische houding; zoals de Boeddha zelf al adviseerde: neem niks zomaar aan, onderzoek het zelf, en pas als het voor jou klopt, en jij en anderen hebben er baat bij, doe er dan iets mee.

Boeddhisme is niet de ‘boeddhistische’ cultuur:
Over het algemeen bestaat er de neiging om de Aziatische boeddhistische cultuur gelijk te stellen aan het boeddhisme zelf. Dat is een misverstand. ‘Alleen door de wijsheidstraditie te ontdoen van culturele en sociale waarden en normen kunnen wij ten volle zien wat de essentie van deze wijsheid is, en wat deze onze moderne maatschappij te bieden heeft.’  *

Tibetaans boeddhisme:
In de 7^de eeuw van onze jaartelling is het boeddhisme vanuit India naar Tibet gekomen. Dankzij de afgelegen en moeilijk bereikbare ligging van Tibet kon het boeddhisme zich hier meer dan duizend jaar lang, niet gestoord door gewelddadige buitenlandse overheersingen, verder ontwikkelen. Dit leidde tot verschillende stromingen en scholen, met ieder weer eigen zwaartepunten of methodes.

Mindfulness en het Tibetaans boeddhisme:
Mindfulness is het bewust aandacht geven, in het hier en nu, zonder te oordelen. Het heeft als doel om de geest tot rust te brengen en het huidige moment te aanvaarden zonder dit te willen veranderen. Dat is een prachtige training en levenshouding, die ook in het Tibetaans boeddhisme worden beoefend. Echter, het Tibetaans boeddhisme gaat verder, en geeft het onderzoek en het ervaren van wie wij zijn een centrale plek. Met het doel ons thuis te brengen bij onze essentie; ruimte, gewaarzijn, liefde, compassie en wijsheid, die wij van nature zijn. Zie ook het volgende filmpje waarin dit door Mingyur Rinpoche verder wordt uitgelegd. 

* Uit het boek Rebel Boeddha, van Dzochen Ponlop